Từ ChatGPT Study Mode đến Google Guided Learning: Cuộc đua AI trong giáo dục

Với sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI) trong giáo dục, hai ông lớn công nghệ OpenAI và Google đã ra mắt những tính năng học tập nhằm giúp người học phát triển kiến thức một cách sâu sắc và chủ động hơn. Đó là chế độ Study Mode của ChatGPT (OpenAI) và Guided Learning trong Gemini (Google). Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về hai nền tảng này, so sánh ưu nhược điểm, đồng thời chia sẻ trải nghiệm thực tế của người dùng.

1. Giới thiệu tổng quan

1.1 Study Mode của ChatGPT (OpenAI)

Study Mode (Chế độ học tập) là một tính năng mới được OpenAI ra mắt vào cuối tháng 7 năm 2025, nhằm chuyển ChatGPT từ một “máy trả lời” thành một “bạn học, người hướng dẫn” và khuyến khích người học tương tác – không chỉ nghe đáp án.

Bạn có thể bật Study Mode bằng cách chọn “Tools” → “Study and learn” trong ChatGPT trên iOS, Android, web hoặc desktop. Với chế độ này, ChatGPT sẽ hỏi người dùng về mục tiêu học tập, trình độ, rồi dẫn dắt người học cùng giải quyết vấn đề. Tính năng này hiện đã có mặt trong các gói Free, Plus, Pro và Teams, và sẽ sớm cập nhật cho ChatGPT Edu.

Study Mode được phát triển dựa trên các hệ thống hướng dẫn tùy chỉnh (custom system instructions) với sự hợp tác từ các chuyên gia giáo dục và khoa học giảng dạy. OpenAI đang thu thập phản hồi từ sinh viên và sẽ tích hợp sâu hơn vào các mô hình sau này.

Tính năng nổi bật:

  • Không cung cấp lời giải trực tiếp, mà đặt câu hỏi phản hồi như phương pháp Socratic, tạo phản hồi tương tác.
  • Hỗ trợ làm flashcards, quiz, tạo tóm tắt, gợi ý đề thi, bài kiểm tra — tùy thuộc vào phong cách học của người dùng.
  • Có khả năng ghi nhớ và tùy biến dựa trên tài liệu người dùng tải lên, giúp duy trì tiếp nối giữa các phiên học.

1.2 Guided Learning của Google Gemini

Guided Learning là chế độ học tập mới trong nền tảng Gemini của Google, ra mắt chỉ vài ngày sau Study Mode của ChatGPT. Đây cũng là một trợ lý học tập cá nhân, nhưng khác biệt thông qua việc sử dụng mô hình học tập LearnLM được huấn luyện dựa trên nghiên cứu giáo dục.

Trong chế độ này, Gemini không chỉ trả lời mà còn đưa ra câu hỏi kích thích tư duy, phân giải vấn đề thành từng bước, sử dụng hình ảnh, sơ đồ, video và quizzes tương tác để giúp người dùng nắm vững khái niệm, không chỉ tìm câu trả lời nhanh.

Google đã phát triển Guided Learning thông qua hợp tác với các nhà giáo dục, nhà khoa học nhận thức và học tập để đảm bảo phù hợp với nguyên tắc hành vi của người học. LearnLM đã được tích hợp vào Gemini 2.5 Pro, được đánh giá cao từ các chuyên gia giáo dục.

Ngoài ra, Google cũng cung cấp miễn phí 12 tháng AI Pro Plan cho sinh viên tại một số quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, Indonesia, Hàn Quốc và Brazil nếu đăng ký trước ngày 6 tháng 10 năm 2025.

2. So sánh hai nền tảng

Tiêu chíChatGPT Study ModeGoogle Gemini Guided Learning
Phương pháp tiếp cậnHỏi tương tác, phản hồi cá nhân dựa trên mục tiêu học tập và trình độHỗ trợ trực quan, từng bước, vừa hỏi vừa cung cấp hình ảnh/quiz/giải thích
Đa phương thức họcText-based, hỗ trợ flashcards, quiz, tóm tắt, tài liệu người dùngText + hình ảnh + video + sơ đồ + tương tác quiz
Nguồn gốc nội dungDựa trên hệ thống chỉ dẫn nội bộ, thu thập phản hồi để cải tiếnDựa trên LearnLM – mô hình AI học tập chuyên biệt, huấn luyện dựa trên khoa học giáo dục
Tính cá nhân hoáCó memory và tuỳ chỉnh theo tài liệu người dùng tải lênTùy theo ngữ cảnh, nhưng rõ ràng có điều chỉnh thông qua hỏi đáp và hình ảnh minh hoạ
Phạm vi người dùngFree, Plus, Pro, Teams (sắp đến Edu)AI Pro Plan miễn phí cho sinh viên một số quốc gia, tích hợp Classroom
Mục tiêu chínhKhuyến khích người học tư duy chủ động, giảm “dập đáp án”Xây dựng hiểu sâu thông qua tương tác đa phương thức và dẫn dắt khám phá
Giá trị đặc biệtPhù hợp với sinh viên đại học cần củng cố kiến thức, kèm phản hồi tương tácTrải nghiệm học tập phong phú, sáng tạo, dễ tích hợp vào lớp học hoặc học cá nhân

3. Phản hồi và đánh giá thực tế

3.1 ChatGPT Study Mode

  • Tom’s Guide: Sau thử nghiệm 7 prompt, Study Mode giúp giải thích khái niệm đơn giản, thích ứng với phong cách học, tạo flashcards, gợi ý đề thi, bài tập — tổng thể là một gia sư tương tác mạnh mẽ. Hạn chế: không hỗ trợ lịch học và vẫn hơi yếu ở các lĩnh vực sáng tạo.
  • TechLearning / Wired / PCWorld: Các bài viết đánh giá tích cực. Model này “giống như một tutor hơn là máy trả lời”, đặc biệt hiệu quả trong học STEM như cơ học lượng tử. Tuy nhiên, vẫn dễ bị dụ làm bài viết thay cho người dùng.
  • Reddit: Người dùng nhận xét: “Study Mode checks in along the way so you actually have time to process … Great for retaining information.”
    Tạm dịch: chế độ học kiểm tra dọc hành trình để bạn có thời gian xử lý, rất hữu hiệu cho việc ghi nhận kiến thức.
  • MIT Tech Review: cảnh báo mặc dù hướng dẫn tương tác tốt, mô hình vẫn sử dụng nguồn dữ liệu rộng, có thể chứa sai sót — người dùng cần thận trọng và kiểm chứng thông tin.
  • Tổng quan khảo sát giáo viên, sinh viên:ChatGPT được đánh giá là “công cụ”, nhiều sinh viên thấy “hữu ích” và “giúp sáng tạo, tóm tắt, hỗ trợ nghiên cứu”, nhưng độ chính xác vẫn còn là mối lo.

3.2 Google Gemini Guided Learning

  • TechCrunch / The Verge / Times of India / Lifewire:Ra mắt với mục tiêu giúp học sinh hiểu khái niệm qua từng bước, sử dụng hình ảnh, video và quiz tương tác. Được phát triển với sự tham gia của chuyên gia giáo dục. Google nhắm đến sử dụng học chủ động thay vì trả lời nhanh.
  • Digit.IN:Mô tả Guided Learning như một giảng viên trực quan, cung cấp kiến thức dưới dạng module cấu trúc rõ ràng: định nghĩa, sơ đồ, ví dụ thực tế…
  • Reddit:“Guided Learning breaks down problems step‑by‑step … helps you uncover the ‘how’ and ‘why’ … automatically integrating … images, diagrams and YouTube videos”
    Tạm dịch: Nó phân tích vấn đề từng bước, giúp bạn khám phá “như thế nào” và “tại sao” bằng cách tự tạo hình ảnh, sơ đồ, video YouTube.
  • Support trong giáo dục:Google cung cấp Guided Learning thông qua AI Pro Plan miễn phí, đồng thời đầu tư 1 tỷ USD vào giáo dục và AI. Hơn nữa, Gemini for Education với LearnLM vượt trội về các nguyên tắc học tập khoa học. Giáo viên có thể tích hợp các công cụ AI vào Google Classroom dễ dàng.

4. Tổng kết và đánh giá

4.1 Ưu điểm nổi bật

  • ChatGPT Study Mode là một phương tiện mạnh mẽ để học chủ động, cá nhân hóa, linh hoạt theo mục tiêu học. Khai thác phương pháp Socratic, hỗ trợ flashcards, tài liệu người dùng, duy trì kết nối kiến thức qua phiên học. Rất phù hợp với sinh viên đại học cần củng cố kiến thức sâu.
  • Guided Learning (Google Gemini) tạo ra trải nghiệm phong phú, tương tác đa phương thức (text, hình ảnh, video, quiz), cấu trúc bài học rõ ràng, phù hợp với lưỡng dụng: tự học và hỗ trợ giảng dạy trong lớp.

4.2 Những hạn chế cần lưu ý

  • ChatGPT: Có tiềm năng bị lạm dụng khiến AI làm thay bài viết cho sinh viên. Mô hình vẫn có thể sai thông tin do nguồn dữ liệu rộng. Cần thận trọng kiểm tra lại và tổ chức tốt việc sử dụng đạo đức trong giảng dạy.
  • Guided Learning: Mặc dù là đa phương tiện, nhưng phụ thuộc vào danh mục nội dung hiện có của Gemini. Người dùng cần tiếp tục đánh giá mức độ chính xác, sự phù hợp với chương trình học cụ thể.

5. Kết luận

Cả hai nền tảng đều hướng đến mục tiêu biến AI từ công cụ trả lời thành đồng hành học tập thực sự. Study Mode của ChatGPT đem lại trải nghiệm tương tác sâu, cá nhân hóa và linh hoạt cho người học. Guided Learning của Google Gemini thì mạnh ở việc trực quan hóa, cấu trúc học tập, và tích hợp dễ dùng trong môi trường giáo dục.

Tuỳ vào nhu cầu:

  • Bạn muốn được hướng dẫn từng bước, thích tự hỏi và phản hồi → Study Mode rất phù hợp.
  • Bạn cần tài liệu hình ảnh, video và trải nghiệm học sáng tạo, muốn dùng trong lớp học → Guided Learning là lựa chọn mạnh mẽ.

Cả hai nền tảng đều được xây dựng dựa trên nghiên cứu giáo dục và phản hồi thực tế, có tiềm năng thay đổi cách chúng ta dạy và học trong kỷ nguyên AI.

Index